Een bedrijfsleider verhuurt een deel van zijn privéwoning aan zijn vennootschap voor de uitoefening van een beroepsactiviteit. Het beroepsmatig gebruikte gedeelte beslaat 30% van het gebouw.
Hij laat de facturen voor elektriciteit en verwarming opmaken op naam van de vennootschap en geeft een voordeel van alle aard aan voor 70% van het eigen verbruik. Dit VAA wordt bepaald op basis van artikel 18 kb WIB 92.
Is dit te rijmen met de fiscale wetgeving?
Laten we eerst en vooral de teksten met betrekking tot voordelen van alle aard eens naderbij bekijken.
Volgens artikel 36 WIB/92 "gelden voordelen van alle aard die anders worden verkregen dan in geld voor de werkelijke waarde bij de verkrijger.
In de gevallen die hij bepaalt kan de koning regels stellen om die voordelen op een vast bedrag te ramen. "
Voor elektriciteit en verwarming legde de koning een forfait vast dat beschreven wordt in artikel 18 kb WIB 92:
"4. Kosteloze verstrekking van verwarming en van elektriciteit gebruikt voor andere doeleinden dan verwarming :
a) aan leidinggevend personeel en bedrijfsleiders: het voordeel wordt geraamd op
- verwarming: 1 245 euro per jaar;- elektriciteit gebruikt voor andere doeleinden dan verwarming: 620 euro per jaar."
Die bedragen zijn niet-geïndexeerde bedragen. Ze bedragen respectievelijk 1 900 en 940 euro voor 2014 (aanslagjaar 2015).
Op grond van de combinatie van die twee teksten kan het reëel voordeel hoger zijn dan het forfait.
We geven een voorbeeld. 5 000 liter stookolie voor verwarming per jaar (dus 4 100 euro als men rekening houdt met een tarief van 0,82 euro/liter) en 5 000 Kwh elektriciteit per jaar (dus 900 euro per jaar op basis van de tarieven van oktober 2014). Het totaal voor het gebouw (70% privé en 30% beroepsmatig) bedraagt dus 5 000 euro in vergelijking met 2 840 euro van het VAA op grond van artikel 18 kb WIB 92.
Het ten laste laten nemen van energiefacturen door de vennootschap creëert dus een voordeel voor de bedrijfsleider dat als volgt kan worden berekend:
(5 000 x 70%) = 3 500 - 2 840 = 660 euro voor 2014.
Dat voordeel is gering omdat artikel 18 kb WIB 92 geen onderscheid maakt al naargelang het gebouw al dan niet voor een groot deel door de bedrijfsleider privaat wordt bewoond.
Als we 90% privaat hadden genomen, zou het voordeel van 660 euro 1 660 euro voor 2014 zijn geweest.
Sommige ambtenaren verdedigen de theorie dat het bedrag van het VAA van artikel 18 kb WIB maar van toepassing is als de vennootschap eigenaar is van het gebouw (of op z'n minst vruchtgebruiker).
Niets is minder waar op grond van de hierboven vermelde teksten. Er is slechts sprake van een voordeel en niet van een hoedanigheid van diegene die het voordeel toekent.
Als de vennootschap een gebouw zou huren en het gratis ter beschikking zou stellen van zijn bedrijfsleider, zouden de regels niet anders zijn. Waarom zou men dan een beperking voorzien als het de bedrijfsleider is die het gebouw aan zijn vennootschap verhuurt?
Voor de fiscus lijkt deze piste ons inziens juridisch gezien onverdedigbaar.
Er is echter een andere piste: fiscaal misbruik.
Artikel 344 §1 WIB 92 zegt het volgende: "Er is sprake van fiscaal misbruik wanneer de belastingplichtige middels de door hem gestelde rechtshandeling of het geheel van rechtshandelingen één van de volgende verrichtingen tot stand brengt: 2° een verrichting waarbij aanspraak wordt gemaakt op een belastingvoordeel voorzien door een bepaling uit dit wetboek of de ter uitvoering daarvan genomen besluiten en waarvan de toekenning in strijd zou zijn met de doelstellingen van die bepaling en die in wezen het verkrijgen van dit voordeel tot doel heeft."
Als er tussen de berekening waartoe we zijn overgegaan en de belasting van een VAA op grond van artikel 18 kb WIB 92 een groot verschil bestaat, is er volgens ons fiscaal misbruik omdat niets rechtvaardigt dat alle elektriciteits- en verwarmingskosten ten laste worden genomen door de vennootschap met belasting van een VAA dat lager is dan de werkelijke kosten in hoofde van de zaakvoerder, terwijl het goed zijn eigendom is en hij slechts een klein deel ervan aan zijn vennootschap verhuurt.
De antimisbruikregel is een massavernietigingswapen. De fiscus zal het maar gebruiken als het echt de moeite loont.
Men zal dus zijn rekenmachine erbij moeten nemen om vooraf het risico te becijferen.
bron : comptaccount